Calciumscore
De calciumscore is een onderzoek naar het calciumgehalte in de kransslagaders met een CT-scan. Calcium in de kransslagaders wijst op de aanwezigheid van de sluipmoordenaar die de belangrijkste oorzaak is van hart- en vaatziekten: slagaderziekte. Calcium is kalk en slagaderziekte wordt ook wel aderverkalking genoemd, hoewel het niet om aders maar om slagaders gaat.
De calciumscore is een nieuw type onderzoek, dat zijn waarde nog verder moet bewijzen. In sommige ziekenhuizen wordt het onderzoek al uitgevoerd, in andere niet.
De calciumscore geeft het gehalte aan calcium in de kransslagaderen aan.
Calcium laat geen röntgenstralen door
De calciumscore berust op het principe dat calcium röntgenstralen niet doorlaat. Kalk en kalkhoudende stoffen tekenen zich op een röntgenfoto lichtgrijs of zelfs hagelwit af. Op een thoraxfoto, een röntgenfoto van de borstkas, zijn kalkhoudende botten zoals de sleutelbeenderen haarscherp als witte vlakken te zien.
Dat geldt ook voor het calcium in de kransslagaderen op een CT-scan. Calcium is te zien als lichte vlekken tegen een donkere achtergrond. Van deze vlekken wordt de grijswaarde gemeten. Dit gebeurt op de schaal van Hounsfield, ofwel hf, genoemd naar de Engelse onderzoeker Godfrey Hounsfield, de uitvinder van de CT-scan. Op een CT-scan krijgt lucht een grijswaarde van -1000 hf, water staat op 0 hf en menselijk bot op +1000 hf. Als de vlek een grijswaarde van 130 hf of meer heeft, is er sprake van kalk in de kransslagaders. De hoeveelheid vlekken en hun Hounsfield-waarde resulteert in een cijfer: de calciumscore.
Olie peilen
Als de CT-scan veel witte vlekken laat zien, is de calciumscore hoog. Maar wat betekent dat? Moet je je nu ongerust maken? D e calciumscore is te vergelijken met het peilen van de olie in de motor van de auto. Is de olie op de peilstok helder, dan is de motor in goede staat. Is de olie zwart dan is de motor waarschijnlijk niet nieuw meer, maar je hebt dan eigenlijk geen aanwijzing of er wel iets aan de hand is en zo ja, wat dan. Om dat te weten te komen, zou je verder moeten zoeken. Een calciumscore is een peiling die bij ‘schone olie’ uitwijst dat je op dat moment geen hartziekte hebt, maar bij ‘zwarte olie’ weet je niet zeker of je het wel hebt. Is de calciumscore duidelijk te hoog, dan kun je alleen zeggen dat je een verhoogd risico op een hartziekte hebt. Dat is iets om over na te denken, zeker voor mensen die ook met andere risicofactoren te maken hebben, zoals roken of diabetes.
Het lijkt zo logisch: hoe meer calcium, hoe groter de kans op een hartinfarct. Toch is het niet zo simpel. De eerste onderzoeken met de calciumscore wijzen uit dat het verband tussen een hoge calciumscore en het risico op een hartinfarct niet zo duidelijk is als het lijkt. Belangrijk is altijd om de calciumscore te vergelijken met de score van mensen van hetzelfde geslacht en dezelfde leeftijd.
Er is nog veel klinische ervaring nodig om de calciumscore op waarde te kunnen schatten. Voorlopig geldt de calciumscore als niet meer dan een aanvullend onderzoek.